poniedziałek, listopad 11, 2024

Instalacja elektryczna w łazience.

Zagrożenia  związane z instalacją elektryczną w łazience (kuchni, toalecie).

Łazienka i toaleta jak również kuchnia są miejscami o szczególnym  zagrożeniu porażeniem prądem elektrycznym. Wynika to z faktu, że w zwykle ciasnym pomieszczeniu mamy duże nagromadzenie uziemionych, metalowych elementów, które dodatkowo umyślnie dotykamy (np. kran, wanna, rury wodne, gazowe, junkers, zawór…). Ponadto mamy kontakt z wodą, która również jest przez nas celowo dotykana, a czasem leżąc w wannie opływa ona całe nasze ciało. Poza uziemionymi, metalowymi elementami mamy też do czynienia z wieloma urządzeniami które są podłączone do sieci elektrycznej 230V. Prąd dostarczany do naszych mieszkań ma zwykle napięcie 230V i jest prądem zmiennym co oznacza, że 50 razy na sekundę zmienia on swój kierunek. Przyjmuje się, że prąd zmienny o napięciu wyższym niż 24 V jest już niebezpieczny dla człowieka. Tym bardziej trzeba mieć respekt przed prądem występującym w naszych instalacjach elektrycznych, gdyż jest niemal dziesięciokrotnie wyższy niż granica bezpieczeństwa. Dodatkowo prąd zmienny dużo łatwiej niż prąd stały - który płynie zawsze w jednym kierunku - może w trakcie porażenia powodować zakłócenie pracy serca. W trakcie porażenia prądem serce człowieka „zasilane” dodatkowym zmiennym prądem próbuje się kurczyć 50 razy na sekundę co jest w praktyce niewykonalne i krew przestaje być pompowana w organizmie.

Dlaczego uziemione elementy znajdujące się w pobliżu innych urządzeń elektrycznych są takim zagrożeniem dla ludzi?

lazienka strefy bezpieczenstwa

- Najlepsze, bezdotykowe, automatyczne wyłączniki światła do Twojego mieszkanaia: www.eledo.pl - sklep.eledo.pl - Luno5 czarny mniejszy -

Przy prawidłowej eksploatacji sprawnych urządzeń elektrycznych nie ma dużego zagrożenia dla zdrowia i życia użytkowników, gorzej jeżeli któreś z urządzeń uszkodzi się lub użytkownik przez nieumiejętną obsługę lub roztargnienie spowoduje zagrożenie dla siebie lub dla innej osoby.

Głównym zagrożeniem w łazience jest możliwość porażenia prądem elektrycznym poprzez uszkodzone urządzenie np. uszkodzony przewód doprowadzający prąd do suszarki. W takim przypadku jednoczesne dotknięcie jedną ręką przez domownika uszkodzonego przewodu, a drugą ręką uziemionego przedmiotu np. kranu spowoduje przepływ dużego prądu przez ciało człowieka, co może spowodować śmierć człowieka.

Większość ludzi, którzy nie mieli do czynienia z prądem elektrycznym jest przekonana, że gdy ewentualnie poczują ukłucie prądu szybko puszczą trzymany w ręku przewód, kran lub zawór wody. W praktyce okazuje się że przepływający przez ciało prąd powoduje samoczynne zaciśnięcie się mięśni, co uniemożliwia otwarcie dłoni i odsunięcie ręki od metalowego elementu. Przepływ prądu przez takie części ciała jak ręka - tułów - druga ręka jest szczególnie niebezpieczny, bo może wiązać się z zaburzeniem lub zahamowaniem pracy serca. Jeszcze niebezpieczniejszym przypadkiem mogącym wystąpić w łazience jest porażenie prądem elektrycznym w trakcie kąpieli w wannie. Zanotowano wiele przypadków porażenia prądem wśród ludzi, którzy kąpiąc się stracili życie poprzez swoją lekkomyślność. Najczęściej wynikało to z beztroskiego używania urządzeń elektrycznych podłączonych do sieci 230V. Znane są przypadki z suszarkami do włosów, lokówkami, prostownicami, maszynkami do golenia, które wpadły w czasie pracy do wanny w której ktoś się kąpał. Były również  przypadki śmierci spowodowane radioodbiornikiem postawionym w pośpiechu na krawędzi wanny po to, aby nie przegapić ani sekundy słów komentatora meczu. Trzeba pamiętać, że przy tego typu urządzeniach które mają kabel włączony do gniazdka w zasadzie nie ma znaczenia czy przełącznik na urządzeniu jest w pozycji włączonej czy wyłączonej, gdyż prąd i tak dopływa kablem do urządzenia co stanowi zagrożenie przy kontakcie z wodą.

Dlaczego wyłączniki światła są montowane na zewnątrz łazienki, toalety.

W łazience problem stanowią też same gniazda elektryczne i wyłączniki światła. Można sobie wyobrazić, że ktoś przez przypadek skieruje strumień wody np. z prysznica na ścianę na której znajduje się wyłącznik światła lub gniazdo elektryczne.  W takiej sytuacji dotknięcie takiego wyłącznika może zakończyć się dość nieprzyjemnie. Również prąd może popłynąć z gniazda elektrycznego poprzez wodę spływającą po ścianie na podłogę na której stoi człowiek. Może to być przyczyną porażenia prądem osoby stojącej w tej wodzie. Poza bezpośrednim skierowaniem strumienia wody na ww. elementy istnieje również niebezpieczeństwo, że np. w trakcie kąpieli para wodna unosząca się w łazience spowoduje skondensowanie się tej pary do postaci kropli wody. Woda powstała z pary wodnej co do zasady jest słabym przewodnikiem prądu, gdyż nie zawiera soli tworzących w wodzie jony zdolne do przewodzenia prądu. W praktyce niemal wszystkie elementy w łazience są zanieczyszczone np. kurzem, który zawiera wiele mikroelementów. Zanieczyszczenia te rozpuszczają się w wodzie i powodują, że woda staje się dobrym przewodnikiem prądu. Dotknięcie wyłącznika światła, który jest cały mokry od skondensowanej pary może spowodować porażenie prądem użytkownika. Aby zabezpieczyć się przed takim zagrożeniem zwykle w łazience montowane są gniazda elektryczne z samozamykającą się klapką, a wyłączniki światła są montowane na zewnątrz łazienki.

Najwygodniejsze, bezpieczne sterowanie oświetleniem w łazience.

Najwygodniej w łazience czy toalecie zamontować wyłącznik, który sam automatycznie zapala i gasi  światło. Nie tylko poprawia to bezpieczeństwo poprzez brak konieczności dotykania mokrymi rękoma wyłączników światła ale zapewnia nam również dużą wygodę i oszczędności energii elektrycznej zużywanej często na niepotrzebnie palące się oświetlenie. Do automatycznego sterowania światłem można stosować np. czujniki ruchu działające na zasadzie detekcji promieniowania podczerwonego. Jest to rozwiązanie tanie ale niestety nie zawsze sprawdza się w łazienkach czy w toaletach. Czujniki ruchu PIR reagują na ruch ciepłych elementów w zakresie swojej widoczności. W łazience często zamykamy się w kabinie prysznicowej, która wykonana ze szkła stanowi barierę dla promieniowania podczerwonego przez co jesteśmy dla czujki ruchu niewidoczni. Leżąc w wannie czy siedząc na toalecie również przestajemy być widoczni dla czujki ruchu co powoduje, ze światło co chwilę nam gaśnie. Nie ma to nic wspólnego z komfortem we własnym mieszkaniu. Najlepszym rozwiązaniem stosowanym obecnie do sterowania światłem w toalecie czy łazience jest zamontowanie wyłączników liczących wchodzące i wychodzące osoby. Taki wyłącznik liczy przechodzące osoby i sprawdza ile w danej chwili jest osób wewnątrz pomieszczenia. Jeżeli wyłącznik stwierdzi, że z pomieszczenia wyszły już wszystkie osoby natychmiast wyłącza niepotrzebne oświetlenie. Dzięki takim wyłącznikom nie trzeba się stale ruszać, aby światło się paliło, a dodatkowo oświetlenie jest wyłączane od razu po wyjściu z pomieszczenia i nie pali się niepotrzebnie przez dłuższy czas jak to się zdarza przy stosowaniu czujników ruchu. Najlepszym rozwiązaniem wśród wyłączników liczących jest zamontowanie wyłączników Suno2 lub Suno5. Włączniki te zostały zamontowane i sprawdzone w praktyce w wielu  mieszkaniach. Zapewniają one nie tylko bezpieczeństwo użytkowania ale również oszczędności w opłatach za energię elektryczną, a przede wszystkim zapewniają rzeczywisty komfort dla mieszkańców.

- Najlepsze, bezdotykowe, Automatyczne wyłączniki światła do Twojego mieszkanaia: www.eledo.pl - sklep.eledo.pl - Luno5 czarny mniejszy -

Dlaczego włączanie urządzeń z metalową obudową do gniazda elektrycznego bez bolca jest niebezpieczne?

Poza urządzeniami, które są małe i zwykle trzymamy je w rękach niebezpieczeństwo może pochodzić też od innych, większych urządzeń gospodarstwa domowego takich jak pralka, suszarka czy też elektryczny grzejnik, którym w zimie niektóre osoby dogrzewają się w trakcie przebywania w łazience. Urządzenia te zwykle posiadają metalową obudowę, która powinna być uziemiona poprzez bolec wystający z gniazda i wchodzący do wtyczki włączanej do prądu. W praktyce okazuje się, że nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że gniazdo z bolcem w łazience jest podstawą ich bezpieczeństwa. Zdarza się, że niektóre osoby tymczasowo (tak na chwilę) montują w łazience zwykłe gniazdo elektryczne bez bolca.

Niebezpieczeństwo używania gniazdek bez bolca wynika z tego, że w przypadku awarii czy poluzowania obwodów wewnątrz urządzenia czy też w przypadku zalania wodą np. wnętrza pralki może wystąpić przebicie prądu z wnętrza urządzenia do metalowej obudowy. Jeżeli metalowa obudowa jest uziemiona np. poprzez bolec znajdujący się w gniazdku, to w przypadku przebicia prądu do metalowej części nie pojawi się na niej niebezpieczne dla życia napięcie, gdyż niepożądany prąd zostanie odprowadzony do ziemi. Prąd płynący do ziemi ma zwykle tak dużą wartość że spowoduje zadziałanie bezpieczników w instalacji domowej i poprzez ich przepalenie lub automatyczne wyłączenie prąd zostanie odcięty.

Dlaczego obecnie stosuje się instalacje elektryczne trójprzewodowe zamiast stosowanych dawniej instalacji dwuprzewodowych.

Stare instalacje znajdujące się w naszych domach są zwykle wykonane w standardzie dwuprzewodowym. Podczas remontu warto dla własnego bezpieczeństwa zmienić instalację na trójprzewodową. W instalacji trójprzewodowej jeden przewód jest przewodem fazowym dostarczającym prąd (kolor brązowy lub czarny), jeden to przewód neutralny przez który wraca prąd z urządzenia (kolor niebieski) i jeden to przewód ochronny zabezpieczający obudowy urządzeń elektrycznych przed pojawieniem się niebezpiecznego dla życia napięcia (kolor żółto-zielony). Instalacja trójprzewodowa jest bezpieczniejsza niż dwuprzewodowa, gdyż w przypadku stosowania instalacji dwuprzewodowej, każda przerwa jaka może się pojawić na przewodzie neutralnym spowoduje to, że pełne napięcie sieci elektrycznej o napięciu 230V może pojawić się na obudowie urządzeń elektrycznych. Wynika to z faktu, że w przypadku odłączenia się przewodu neutralnego np. przy bezpiecznikach każde włączone do prądu i działające urządzenie zamyka przez swoje wewnętrzne elementy (silniki, żarówki…) obwód pomiędzy przewodem fazowym, a neutralnym. Na przewodzie neutralnym pojawia się więc pełne, niebezpieczne napięcie 230V, które nie jest odprowadzane do ziemi ale jest teraz wyprowadzone przez przewody neutralne na wszystkie metalowe obudowy urządzeń elektrycznych. Dotknięcie takiej obudowy będącej pod napięciem 230V może zakończyć się tragicznie. W przypadku instalacji trójprzewodowej odłączenie się jednego z przewodów w instalacji elektrycznej nie powoduje bezpośredniego zagrożenia. Przy awarii jednego z przewodów możliwe są następujące przypadki:

  1. odłączenie przewodu fazowego (L) odcina dopływ prądu do urządzeń więc nie ma niebezpieczeństwa dla użytkowników.
  2. odłączenie przewodu neutralnego (N) powoduje, że urządzenia przestają działać ze względu na brak drogi powrotnej dla prądu. Obudowy urządzeń elektrycznych nie są pod napięciem, gdyż są podłączone do uziemionego przewodu ochronnego (PE)
  3. odłączenie przewodu ochronnego (PE) nie powoduje natychmiastowego niebezpieczeństwa porażenia prądem, gdyż aby doszło do porażenia któreś z urządzeń musiało by mieć przebicie niebezpiecznego napięcia na obudowę.

Ważne jest więc, aby przeprowadzać okresowe pomiary parametrów instalacji elektrycznych w szczególności Instalacja elektryczna powinna być regularnie sprawdzana pod kątem ciągłości przewodu ochronnego.

 

Dlaczego w mieszkaniach stosuje się wyłączniki różnicowoprądowe.

Dobrym zabezpieczeniem zdrowia i życia użytkowników jest też stosowanie w instalacji elektrycznej wyłączników różnicowoprądowych. Wyłączniki takie są najczęściej umieszczane w instalacji elektrycznej trójprzewodowej i umożliwiają dodatkową poprawę bezpieczeństwa poprzez kontrolowanie prądu płynącego przez poszczególne przewody. Jeżeli wyłącznik różnicowoprądowy „stwierdzi”, że prąd płynący do urządzenia przewodem fazowym ma inną wartość niż prąd wypływający z tego urządzenia przewodem neutralnym, to może to oznaczać, że część prądu wypływa z urządzenia gdzieś na bok np. przez ciało człowieka do ziemi. W takiej sytuacji wyłącznik natychmiast odłącza zasilanie co niejednokrotnie może uratować czyjeś życie. Niestety wyłączniki różnicowoprądowe nie zawsze poprawnie działają przy starych instalacjach dwuprzewodowych. W tych instalacjach jeden z przewodów ma zarówno funkcję roboczą jak i uziemiającą. W takich dwuprzewodowych instalacjach problem w funkcjonowaniu wyłączników różnicowoprądowych wynika z tego, że np. podłączając pralkę przez wyłącznik różnicowo-prądowy do sieci 230V każde nabieranie wody przez nią sprawi, że przewód neutralny mający na stałe połączenie z metalową obudową pralki otrzymuje dodatkowo przez strumień płynącej do pralki wody połączenie do ziemi. W takiej sytuacji część prądu dostarczonego do pralki może wracać do wyłącznika różnicowoprądowego ale część może popłynąć do ziemi poprzez wodę. Taka sytuacja jest zwykle natychmiast wychwytywana przez wyłącznik różnicowoprądowy, który stwierdza, że jest różnica w prądzie płynącym do pralki i wracającym z niej  i wyłącza zasilanie.

Wygodne Sterowanie Swiatlem w Domu Luno5

 

Normy przy układaniu instalacji elektrycznych w łazience, toalecie.

Normy ułatwiają zachowanie bezpieczeństwa w łazience poprzez określanie różnych stref w których można montować poszczególne urządzenia.

 

lazienka strefy bezpieczenstwa

Strefa 0 – jest to wnętrze wanny lub brodzika.

Dopuszczalne są urządzenia zasilane prądem zmiennym (ac) 12 V lub stałym (dc) 30 V (zasilanie z tzw. obwodów SELV), mogą to być np. dysze urządzeń do hydromasażu, lub źródła światła. Wymagana jest klasa ochronności IPX7.



Strefa I – to przestrzeń wyznaczona przez zewnętrzne krawędzie wanny lub brodzika, do wysokości 2,25 m.

Dopuszcza się przyłączone na stałe podgrzewacze wody, pompy natryskowe, wentylatory, oprawy oświetleniowe oraz urządzenia zasilane napięciem 25 V ac lub 60 V dc, pod wanną mogą znaleźć się urządzenia do hydromasażu. Wymagana jest klasa ochronności IPX5.



strefa II – do 0,6 m od granicy strefy I, do wysokości 2,25 m.

Dopuszczalne są urządzenia jak w strefie I oraz specjalne gniazda z transformatorem separacyjnym do golarek – u nas praktycznie nie spotykane. Wymagana jest klasa ochronności IPX4.


W strefach 0–II nie wolno montować gniazd, łączników oświetleniowych, puszek łączeniowych itp. Urządzenia muszą więc być zamontowane na stałe. Łączniki i gniazda oraz zasilane z nich urządzenia np. pralki muszą znaleźć się poza strefą II.

Do łazienki są przeznaczone specjalne gniazdka bryzgoszczelne. Mają one oznaczenie IP44. Montuje się je 1,4 m nad podłogą, możliwie najdalej od strefy mokrej.

- Najlepsze, bezdotykowe, automatyczne wyłączniki światła do Twojego mieszkanaia: www.eledo.pl - sklep.eledo.pl - Luno5 czarny mniejszy -